Uefi Là Gì – Chuẩn Uefi, Legacy Là Gì

Blog mister-map.com giải đáp ý nghĩa UEFI là gì

Khái niệm về chuẩn UEFI trong máy tính – mister-map.com

Định nghĩa UEFI là gì?

UEFI (Unified Extensible Firmware Interface) được phát triển bởi Intel để giải quyết những yếu điểm của BIOS cũng như sẽ thay thế dần chuẩn BIOS cũ kỹ, già cỗi. Tất nhiên là nó sẽ mạnh mẽ hơn so với BIOS rất nhiều và nó thực sự có ích với các công việc như Overclock.

So sánh chuẩn UEFI và BIOS

Ngoài ra, UEFI còn cho phép nhiều lựa chọn khởi động , không quy định hệ thống file cụ thể và có khả năng khởi động cực nhanh, nhanh hơn rất nhiều so với chuẩn cũ BIOS.

UEFI vẫn tiếp tục hỗ trợ những phần mở rộng cũ ví dụ như ACPI nhưng không phụ thuộc vào môi trường 16-bit. Nếu như trước đây nếu xảy ra lỗi như lỏng RAM thì BIOS sẽ phát ra tiếng kêu bíp thì thay vào đó trên chuẩn mới những phần mở rộng trong UEFI có thể kiểm tra các bộ phận tốt hơn.

UEFI có cải tiến gì so với BIOS?

Chỉ có những mẫu mainboard hỗ trợ sẵn UEFI thì mới dùng được UEFI, vậy nên không có cách nào để biến mainboard dùng BIOS của bạn sang UEFI cả.Hầu hết các thiết lập của UEFI đều cung cấp bộ giả lập BIOS (tương thích ngược), vì vậy các hệ điều hành cũ hỗ trợ BIOS vẫn có thể cài được trên máy tính dùng UEFI.Những hạn chế của BIOS cũng không còn trên UEFI. Firmware UEFI có thể khởi động ổ cứng lớn hơn 2.1TB, giới hạn thực tế là 9.4 Zettabytes, gấp 3 lần dung lượng của toàn bộ dữ liệu trên Internet. Điều này đến từ việc UEFI sử dụng GPT thay vì MBR. UEFI cũng được khởi động từ các mã thực thi EFI thay vì chạy các mã từ sector MBR của ổ đĩa.UEFI có thể chạy trên các hệ thống 32-bit và 64-bit với nhiều không gian địa chỉ hóa hơn là BIOS, giúp quá trình khởi động diễn ra nhanh chóng hơn. Màn hình thiết lập của UEFI cũng hiện đại hơn BIOS, với giao diện đồ họa, khả năng điều khiển bằng chuột. Song khá nhiều nhà sản xuất vẫn cài đặt giao diện thiết lập UEFI với chữ, điều khiển bằng bàn phím giống với BIOS truyền thống.UEFI cũng có một vài tính năng đặc biệt khác, như Secure Boot giúp kiểm tra hệ điều hành được khởi động một cách an toàn, đảm bảo không có bất cứ phần mềm độc hại can thiệp vào. Kết nối mạng cũng được tích hợp trong firmware UEFI, cho phép khắc phục sự cố và thiết lập từ xa. Với BIOS, bạn phải ngồi trước mặt máy tính để cấu hình nó.Không chỉ đề thay thế BIOS, UEFI còn là một hệ điều hành “mini”, là thành phần khởi chạy đầu tiên trong firmware của PC với nhiều ưu điểm, công dụng hơn BIOS. UEFI được lưu trong một chip nhớ flash của mainboard, hoặc cũng có thể tải từ ổ cứng máy tính hoặc chia sẻ mạng khi khởi động. Giao diện của UEFI cũng khác nhau tùy vào nhà sản xuất, nhưng hầu hết các phần thiết lập của chúng đều tương tự nhau.

Vì sao BIOS lại lỗi thời?

BIOS đã tồn tại từ rất lâu và không được cải tiến nhiều, máy tính chạy MS-DOS từ những năm 1980 đã có BIOS.Tất nhiên, BIOS vẫn có một số nâng cấp theo thời gian. Một số phần mở rộng được bổ sung, bao gồm ACPI (Advanced Configuration and Power Interface), cho phép BIOS dễ dàng cấu hình thiết bị và thực hiện các chức năng quản lý năng lượng, bao gồm ngủ (sleep). Nhưng tóm lại, không có bất cứ cải tiến nổi bật nào dành cho BIOS từ khi xuất hiện trên MS-DOS.BIOS truyền thống có những hạn chế khá khó chịu, nó chỉ có thể khởi động trên ổ cứng có dung lượng nhỏ hơn 2.1TB. Hiện nay ổ cứng 3TB hoặc lớn hơn đang dần phổ biến, và BIOS không thể khởi động chúng. Nhược điểm này đến từ cách hoạt động hệ thống MBR của BIOS.Ngoài ra, BIOS cũng chỉ chạy ở chế độ xử lý 16-bit với không gian bộ nhớ 1MB. Nó sẽ gặp sự cố khi khởi tạo nhiều thiết bị phần cứng cùng lúc, dẫn đến tốc độ khởi động chậm khi khởi tạo tất cả các môi trường và thiết bị phần cứng trên những hệ thống PC hiện đại.Đó là lý do vì sao BIOS cần được thay thế. Năm 1998, Intel bắt đầu nghiên cứu về EFI (Extensible Firmware Interface, giao diện firmware mở rộng). Năm 2006, Apple bắt đầu chuyển sang EFI khi quay lại dùng chip xử lý Intel cho các sản phẩm của mình, trong khi hầu hết các nhà sản xuất khác vẫn dùng BIOS.Năm 2007, Intel, AMD, Microsoft và các nhà sản xuất máy tính khác đã đồng ý sử dụng UEFI (Unified Extensible Firmware Interface, giao diện firmware mở rộng thống nhất).Chuẩn chung UEFI được quản lý bởi Diễn đàn UEFI (Unified Extended Firmware Interface Forum). UEFI bắt đầu được Microsoft hỗ trợ từ bản cập nhật Service Pack 1 cho Windows Vista và Windows 7. Phần lớn máy tính mới hiện nay đều sử dụng UEFI thay vì BIOS truyền thống.

Làm sao để truy cập UEFI?

Nếu là người dùng thông thường, việc chuyển sang máy tính dùng UEFI có thể không mang lại ý nghĩa lớn. Lợi ích của bạn khi dùng UEFI là tốc độ khởi động nhanh hơn, và bạn có thể sử dụng máy tính với ổ cứng từ 2.2TB trở lên.

Nếu muốn truy cập giao diện thiết lập UEFI, bạn phải vào từ giao diện tùy chọn boot của Windows thay vì bấm phím khi máy tính khởi động. Với những chiếc máy tính khởi động quá nhanh, bạn cũng không kịp bấm phím để mà vào UEFI. Tất nhiên, một số nhà sản xuất vẫn cho phép người dùng vào UEFI bằng cách bấm phím khi khởi động giống hệt BIOS.

Hầu hết các cải tiến của UEFI đều giúp nhà sản xuất nâng cao trải nghiệm người dùng. Đa số người dùng thông thường đều không cần quan tâm đến UEFI hay BIOS, họ chỉ cần một hệ thống ổn định, tốc độ xử lý nhanh và hỗ trợ nhiều công nghệ, phần cứng hiện đại, đáp ứng nhu cầu vậy là đủ rồi.

Nếu có bất cứ thắc mắc nào về UEFI, bạn đọc có thể tham khảo thêm trên trang hỏi đáp chính thức của UEFI tại đây.

Kết luận

Cảm ơn bạn đã đọc bài viết của blog mister-map.com, hy vọng những thông tin giải đáp UEFI là gì? Những ý nghĩa của UEFI sẽ giúp bạn đọc bổ sung thêm kiến thức hữu ích. Nếu bạn đọc có những đóng góp hay thắc mắc nào liên quan đến định nghĩa UEFI là gì? vui lòng để lại những bình luận bên dưới bài viết này. Blog mister-map.com luôn sẵn sàng trao đổi và đón nhận những thông tin kiến thức mới đến từ quý độc giả